Wodniak jest rodzajem torbieli w mosznie tworzącej się wokół jądra. Ma on postać owalnego tworu otoczonego osłonkami jądra, które jednocześnie stanowią ścianę wodniaka. Schorzenie to może mieć charakter wrodzony lub nabyty i może występować u mężczyzn w każdym wieku. Najczęstsze przyczyny tworzenia się wodniaka to przebyty uraz moszny, stan zapalny jądra i najądrza oraz niektóre operacje, takie jak plastyka przepukliny pachwinowej oraz zamknięcie żylaków powrózka nasiennego. Objawy związane z wodniakiem jądra występują jedynie u części pacjentów i w znacznym stopniu związane są z jego wielkością. Do najczęstszych dolegliwości zalicza się:
- jednostronne (rzadziej obustronne) powiększenie worka mosznowego;
- dyskomfort, ucisk, ból w okolicy moszny;
- ograniczenie w poruszaniu się i w aktywności fizycznej.
W bardzo rzadkich przypadkach, szczególnie u chorych z dużymi zmianami w mosznie o wieloletnim przebiegu, może dochodzić do zaniku jądra oraz upośledzenia wytwarzania plemników.
Operacyjne usunięcie wodniaka jądra jest zabiegiem wykonywanym przeważnie w znieczuleniu podpajęczynówkowym. Operacja polega na wykonaniu poprzecznego nacięcia skóry moszny, po czym wypreparowuje się i uwalnia wodniaka, który zostaje w całości wyjęty na zewnątrz moszny. Następnie nacina się osłonki i wypuszcza z jego wnętrza płyn, jądro wyprowadzane jest na zewnątrz osłonek, których nadmiar wycina się i zszywa na zewnątrz jądra. Pod koniec operacji w dolnym biegunie moszny umieszcza się dren, po czym następuje zszycie moszny. Czas operacji zależy od wielkości wodniaka, wynosi zwykle 30–40 minut. Ze względu na charakter znieczulenia po zabiegu pozostawiony zostanie cewnik dopęcherzowy, który może zostać usunięty tego samego dnia wieczorem lub następnego dnia rano. Pacjent po operacji ma zwykle założony specjalny opatrunek unoszący i uciskający mosznę, tzw. suspensorium. Jeżeli przebieg pooperacyjny jest niepowikłany, następnego dnia po zabiegu usuwa się dren i pacjent jest wypisywany do domu.
Zalecenia po zabiegu:
- utrzymywanie uniesienia moszny, suspensorium przez okres gojenia się rany (około 3 tygodni);
- kontrola urologiczna w 10 dobie po zabiegu celem usunięcie szwów skórnych.
Informacje o powyższym schorzeniu urologicznym oraz jego leczeniu zostały oparte na dokumencie Polskiego Towarzystwa Urologicznego utworzonym przez zespół Kliniki Urologii i Onkologii Urologicznej PUM w Szczecinie pod redakcją dr. n. med. Piotra Petrasza oraz prof. Marcina Słojewskiego
