Żylaki powrózka nasiennego to poszerzenie, poskręcanie i wydłużenie naczyń żylnych odprowadzających krew z jądra oraz moszny i tworzących w worku mosznowym oraz ponad nim tzw. splot wiciowaty. Splot ten wchodzi w skład powrózka nasiennego nad jądrem i wraz z powrózkiem nasiennym przez kanał pachwinowy wchodzi do jamy brzusznej. Naczynia jądrowe w miarę przemieszczania się w kierunku jamy brzusznej łączą się w coraz większe i mniej liczne pnie żylne, ostatecznie uchodzą, jako pojedyncza żyła jądrowa do żyły głównej dolnej (strona prawa) i żyły nerkowej (strona lewa).
Tworzenie się żylaków związane jest głównie z opisaną powyżej anatomią. Lewa żyła jądrowa jest znacznie dłuższa od prawej i uchodzi do lewej żyły nerkowej pod kątem prostym, co powoduje w miejscu jej ujścia przepływ turbulentny i znacznie utrudnia spływ krwi z lewego jądra. Jeśli mężczyzna dodatkowo ma niewydolne zastawki żylne lub cierpi na ich wrodzony brak, bardzo łatwo dochodzi do utrudnień w odpływie krwi z lewej części moszny, co prowadzi do stopniowego poszerzania żył splotu wiciowatego i tworzenia żylaków po stronie lewej. Brak prawidłowo funkcjonujących zastawek żylnych i poszerzenie naczyń powoduje wsteczny przepływ krwi żylnej z jamy brzusznej do jąder, szczególnie nasilający się przy napinaniu mięśni brzucha, co ma miejsce podczas większości aktywności fizycznych. Prowadzi to do niedotlenienia komórek jąder oraz do podwyższenia ich temperatury, co w efekcie skutkuje dolegliwościami bólowymi w mosznie i okolicach pachwinowych oraz upośledzeniem tworzenia i dojrzewania plemników, co prowadzi do zaburzeniami płodności.
Operacja laparoskopowego zaopatrzenia żylaków powrózka nasiennego jest obecnie jednym z najskuteczniejszych sposobów leczenia tej choroby. Procedura wykonywana w znieczuleniu ogólnym. Na początku operacji urolog wykonuje trzy niewielkie nacięcia skóry, przeważnie zlokalizowane pod pępkiem i obustronnie w podbrzuszu. W nacięciach umieszczone zostaną specjalne porty (tzw. trokary) umożliwiające wprowadzenie do wnętrza ciała pacjenta cienkich narzędzi chirurgicznych i kamery endoskopowej. Podczas operacji zostaje wypreparowana i następnie zamknięta specjalnymi klipsami żyła jądrowa. Operację kończy usunięcie narzędzi i portów laparoskopowych oraz zszycie powłok brzusznych.
Zalecenia po zabiegu:
- kontrola urologiczna w 7 dobie po zabiegu celem usunięcia szwów skórnych;
- jeśli wskazaniem do zabiegu była obniżona jakość nasienia należy wykonać jego kontrolne badanie 3 miesiące po zabiegu.
Informacje o powyższym schorzeniu urologicznym oraz jego leczeniu zostały oparte na dokumencie Polskiego Towarzystwa Urologicznego utworzonym przez zespół Kliniki Urologii i Onkologii Urologicznej PUM w Szczecinie pod redakcją dr. n. med. Piotra Petrasza oraz prof. Marcina Słojewskiego
